Bir partnerin diğerinin benlik saygısını düşürecek, ruhsal sağlığını bozacak, duygusal olarak sindirecek düzeyde ve süreklilikte aşağılayıcı zorba davranışlarda bulunması ilişkide psikolojik şiddet olarak tanımlanır.
İlişkide uzun süre psikolojik şiddete maruz kalan partner sıklıkla çatışmalarda kendini suçlu, zayıf ve çaresiz hissedebilir, duygudurum ve anksiyete bozuklukları geliştirebilir.
İLİŞKİDE PSİKOLOJİK ŞİDDETİN TÜRLERİ
1) YOK OLMAK (GHOSTING)
Genellikle internet aracılığı ile kurulan ilişkilerde karşılaşılan ghosting, romantik bir ilişkiyi bitirmek için karşındaki kişi ile iletişime geçmeden ve hiçbir açıklamada bulunmadan aniden bütün iletişimi kesmesi olarak tanımlanmaktadır.
2) AKIL BULANDIRMA (GASLIGHTING)
İlişkide manipülasyonla karşısındaki kişinin gerçeklik algısını bozarak onun üzerinde kontrol sağlama olarak tanımlanır. Kişinin kendi bildiği ve gördüğü şey ile karşı taraftan duyduğu şey o kadar çelişir ki kişi bir süre sonra kendi aklına ve inançlarına karşı şüpheye düşmeye başlar.
Uzun süre gaslightinge maruz kalan kişide sürekli yanlış bir şey söyleme düşüncesi oluşmaya başlar ve kişi ilişkide güvensiz ve değersiz hisseder.
Hiç öyle bir şey söylemedim
Bence abartıyorsun
Aşırı hassas davranıyorsun
3) TAMPONLAMAK (CUSHIONING)
Cushioning romantik ilişki içerisinde olan bireyin mevcut ilişkinin olası sona erme ihtimaline karşı alternatif partnerler oluşturmasıdır. Birey, romantik ilişkisinde yaşanacak olası soruna karşı bir veya birden fazla potansiyel ilişkiye sahip olmak ister. Ancak bu hem ilişkideki kişiyi hem de alternatif partner için oldukça yıpratıcı bir süreçtir.
4) AŞIRI KISKANÇLIK
Kıskançlık, şüpheden öfkeye, korkudan aşağılanmaya kadar değişen duyguları kapsayan karmaşık bir duygudur ve tipik olarak bireyin hoşlandığı ya da ilişki içerisinde olduğu kişiye yönelik bir tehdit algısı ile ortaya çıkar.
Kıskançlık, karşı tarafın hayat kalitesini düşürüp kişiyi kısıtlamaya başladıysa artık bu bir psikolojik şiddettir.
5) ANİDEN ORTAYA ÇIKMA ZOMBIEING
Zombieing, flört döneminde aniden ortadan kaybolan (ghosting) bireyin yeniden iletişime geçmesi olarak tanımlanır. Hiçbir açıklamada bulunmadan tüm iletişimi kestiği halde yeniden kişinin hayatına girmeye çalışması ghostinge uğrayan kişinin hayat düzenini alt üst edebilir.
6) SAKLAMAK STASHING
Stashing, bireyin romantik ilişki içerisinde olmasına rağmen yasak bir ilişki yaşıyormuş gibipartnerini sosyal çevresiyle tanıştırmaktan kaçınması veya ilişkiyi saklamaya yönelik davranışları olarak tanımlanır.
Psikolog Doktor Rukiye Köroğlu