Kokain, Güney Amerika’ya özgü koka bitkisinin yapraklarından elde edilen, güçlü bir şekilde bağımlılık yapan uyarıcı bir maddedir. Bir sokak uyuşturucusu olarak kokain, ince, beyaz, kristal bir toza benzemektedir. Toz formunu burna çekme, diş etlerine sürme ya da tozu çözerek başka maddelerle karıştırıp damardan kullanımı vardır. Hızlı etki eder ve etkisi kısa sürdüğü için sık kullanımı yaygındır.
Kokain kısa süreli kullanımlarda, aşırı mutluluk ve enerji, zihinsel uyanıklık, görme, ses ve dokunmaya karşı aşırı duyarlılık, sinirlilik, paranoya, başkalarına aşırı ve mantıksız güvensizlik gibi etkiler ortaya çıkarmaktadır.
Kokainin uzun süreli kullanımı ise koku kaybı, burun kanaması, sık burun akıntısı, yutma sorunları, öksürük, astım, solunum sıkıntısı ve solunum yolu enfeksiyonlarına, damar yolu kullanımlarda da HIV, hepatit C ve diğer kan yoluyla bulaşan hastalıklar, cilt veya yumuşak doku enfeksiyonlarına neden olabilir.
Kokain Bağımlılığı Terapisi Nasıl Çalışır?
Kokain bağımlılığına yönelik psikoterapi ve tedavi planı hasta ve aile ile planlanır. Bu süreçte kişinin madde kullanımına neden olan sebepler ve madde kullanımı ile ilişkili motivasyonu, altta yatan olası psikolojik sorunlarını ele alan psikososyal müdahaleler tedavinin ayrılmaz parçasıdır.
Kokain kullanmaya yönelik kişinin denetiminde olmayan istek ve aşerme yönetiminin yapılaması önemlidir. Kayma yaşanmaması için risklerin en aza indirilmesi gerekmektedir. Bu nedenle acil durumda yapılacaklar önceden planlanmalıdır. Destek sistemleri ve yaşam planı iyi yapılmalıdır.
Bu dönemde meydana gelebilecek, depresyon, kaygı bozuklukları, cinsel isteksizlik, konsantrasyon ve dikkat problemleri, duygudurumda dalgalanmalar gibi psikiyatrik hastalıklara yönelik psikiyatrik tedavi gözden kaçırılmamalıdır.
Tedavi süreci kullanılan maddenin doğası ve yaratacağı zorluklar nedeniyle yoğun iş birliği ile sürdürülmelidir. Hastanın ihtiyacına göre aşağıdaki seçeneklerden uygun olan yöntemler uygulanır.
- Ayaktan ya da yatarak tedavi
- İlaç tedavisi
- Bireysel terapi
- Grup terapi
- Aile terapisi
- Aile grup terapi
- Kendine yardım grupları
Kokain bağımlılığı terapisinde bilişsel davranışçı terapi, motivasyonel görüşme teknikleri, EMDR, şema terapi gibi çok sayıda yöntemden yararlanılmaktadır.